Studiedag Therapie of nie

Mentaal welzijn en cultuursensitief handelen bij jongeren.

Programma

Op maandag 18 november organiseren we in samenwerking met RADAR (netwerk geestelijke gezondheid kinderen en jongeren Oost-Vlaanderen) een ‘Therapie of nie’-studiedag in Gent. Iedereen die met jongeren werkt en wil bijleren over cultuursensitieve geestelijke gezondheidszorg is welkom.

Onderaan vind je meer uitleg over het programma.

Praktisch

Zin om deel te nemen? Schrijf je dan zeker in (inschrijving is inclusief lunch)

locatie: De Kazematten. Kazemattenstraat 17, 9000 Gent 

(vlakbij Gent Dampoort Station)

inschrijving: 25 euro voor de volledige dag

VOORMIDDAG

9u00: Onthaal

9u30: Openingswoord + monologen door jongeren (plenair)

Zes jongeren werkten in de periode van oktober 2023 tot maart 2024 aan een soloperformance, begeleid door zes ervaren makers. Ze vertrekken vanuit de vraag: ‘Therapie of nie?’. Wat betekent mentaal welzijn voor hen? Wat is therapie, wat is therapeutisch? Wat zijn de observaties van hun omgeving? Hoe zien hun toekomstdromen eruit? Twee jongeren vertellen hun verhaal. 

10u30: pauze

11u00: Onderzoeksresultaten: "Cultuursensitieve zorg" door dr. Fleur Baert (plenair)

Voorafgaand aan de creatie van de solo’s zetten Victoria Deluxe samen met met dr. Ama Kissi en dr. Fleur Baert, beiden verbonden aan UGent en werkzaam als klinisch psycholoog, een onderzoek op met als doelstellingen:  

  1. Het verder in kaart brengen van de ervaringen van jongeren van kleur, met een gemengde afkomst en/of niet-Belgische roots die mentale gezondheidsklachten rapporteren.
  2. Het belichten van hun ervaringen met de mentale gezondheidszorg.
  3. Het zoeken naar werkbare suggesties om de geestelijke gezondheidszorg beter af te stemmen op hun noden. 

De onderzoeksresultaten worden voorgesteld. 

12u00 - 13u00: lunchpauze

NAMIDDAG

13u00: Workshop 1

kies een workshop uit onderstaande:

1. Diversiteitssensitief handelen (dr.Fleur Baert) 

Vorm: dialoogtafel 

Hoe werk je diversiteitssensitief? In deze dialoogtafel wordt, aan de hand van 1 tot 2 casussen uit het onderzoek, besproken hoe we cultuursensitief kunnen handelen. Enkele kapstokken worden hierbij aangereikt. Hierna gaan we samen aan de slag met jullie eventuele vragen of casussen. Samen zullen we brainstormen, expertise uitwisselen en gaan we op zoek naar een werkbare vorm. Na deze dialoogtafel ga je naar huis met enkele handige kapstokken die je kan gebruiken in je professionele context. 

2. Rol van religie: levensbeschouwing als bron van steun (Kautar Oulad El Haj) 

Vorm: workshop 

Op welke drempels botsen jongeren met een islamitische achtergrond wanneer zij de stap naar de geestelijke gezondheidszorg willen maken? Kan cultuur of religie als onverzoenbaar aanvoelen met de ‘seculiere’ psychologie wanneer moslimjongeren in de knoop liggen met zichzelf? In hoeverre is dan een hulpverlener met hetzelfde referentiekader een meerwaarde en wanneer werkt dit net contraproductief?  

Al deze vragen probeert Kautar Oulad El Haj te beantwoorden tijdens onze sessie op ‘Therapie of nie’. Kautar is islamexperte, heeft een academische achtergrond in de pedagogiek en heeft een hart voor jongeren en welzijn. 

3. LGBTQ+ jongeren met migratieachtergrond en hulpverlening (Merhaba) 

Vorm: lezing / dialoogtafel 

Merhaba is een organisatie die LGBTQ+ personen (lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, queer, etc.) met een migratieachtergrond verbindt en empowert. Samen met hen bouwen we aan een inclusieve en solidaire samenleving, waar iedereen zich veilig en thuis voelt. LGBTQ+ personen en mensen met een migratieachtergrond worden in onze maatschappij namelijk nog altijd uitgesloten, gediscrimineerd, of krijgen ongelijke kansen. Wanneer die twee identiteiten samenkomen, worden de ervaringen soms nog complexer. Als gevolg daarvan staan we in deze vorming stil bij de nodige basisconcepten omtrent kruispuntdenken, gender en seksuele diversiteit. 

4. Participatieve artistieke processen (dialoogtafel met jongeren Therapie of nie) 

Vorm: dialoogtafel 

Zes jongeren maakten bij Victoria Deluxe een monoloog over mentaal welzijn. Hoe hebben zij dit ervaren? Welke rol kan kunst spelen in de wereld van geestelijke gezondheid? Wat is eigen aan participatieve artistieke processen? Welke tips hebben de jongeren voor de wereld van GGZ vanuit een artistieke invalshoek?  

In de dialoogtafel brengen de jongeren hun verhaal over het artistiek proces en wordt er ruimte gelaten om in dialoog te gaan met de deelnemers. 

14u30: pauze

15u00: Workshop 2

kies een workshop uit onderstaande:

1. Transculturele psychiatrie – diagnostiek weg van de westerse blik (Winny Ang) 

Vorm: Lezing 

Hulpverleners worden meer en meer geconsulteerd door een diversiteit van cliënten met verschillende culturele achtergronden wat specifieke uitdagingen met zich meebrengt. De Culturele Formulering / Interview kan een raamwerk zijn om aan de slag te gaan in zowel diagnostiek als behandeling. In deze workshop lichten we aan de hand van praktijkervaringen verschillende aspecten van de (trans)culturele psychiatrie toe. 

Doelgroep: hulpverleners (psychologen, verpleegkundigen, psychiaters, huisartsen, …) die binnen de GGZ werkzaam zijn.

2. Cultuursensitief handelen op school  (Simon Debbaut) 

Vorm: dialoogtafel 

Simon Debbaut is leerkracht op Onze-Lieve-Vrouwe Instituut in Gent, een Gentse beroepsschool met een zeer cultureel divers, voornamelijk kansarm publiek. Hij was er ook vier jaar een van de vaste zorgcoördinatoren. Deze dialoogtafel zal een aantal casussen rond geestelijke gezondheid bespreken met oog voor culturele verschillen en gevoeligheden. Op school wordt er immers zeer vaak verontrusting gedetecteerd. Of de leerling stelt een hulpvraag die niet thuis gesteld durft worden. Welke acties zijn aangewezen, en welke niet? Hoe passen de school, leerkrachten, ouders, CLB, trajectaanbieders en hulpverlening in de weg naar herstel? 

3. Identiteitsvorming bij jongeren met een migratieachtergrond  (DotVZW) 

Vorm: workshop 

Jongeren met migratieachtergrond zijn doorgaans sterk verbonden met de dominante cultuur van de samenleving waarin ze opgroeien, maar ook met de cultuur van origine. Ze proberen beiden een plaats te geven en een combinatie te maken, wat een hele uitdaging kan zijn. Hebben we oog voor deze uitdaging en voor de stress die het misschien veroorzaakt? Aan de hand van praktijkvoorbeelden uit de jeugdhulp en ruimere samenleving gaan we op zoek naar bruikbare handvatten.

4. Diversiteit (en zorg) binnen je organisatie (Rachida Ouchoukout) 

Vorm: workshop 

Welke dynamieken komen naar boven wanneer je bewust inclusief wilt handelen en denken? Wat gebeurt er als we iemand voor ons hebben waarvan we achtergrond, cultuur niet of nog onvoldoende kennen? Hoe creëer je een plek waar inclusief werken volledig omarmd wordt in de professionele context? 

 Rachida Ouchoukout is coach en trainer. Ze richtte In.Perspective. op waarbij ze organisaties en bedrijven begeleidt en ondersteunt om heel doordacht een draagvlak te creëren voor iedereen op de werkvloer. In de workshop wordt er samen in dialoog gegaan en aan de slag gegaan met je vragen over de dynamieken in, op of tijdens je werk. Op deze manier zetten we een en ander in perspectief. 

16u30: einde