Documentaire.
In 2006 en 2007 werkten cineast Koenraad Deblauwe en fotografe Evy Menschaert samen met diverse medewerkers van Victoria Deluxe en Sofie Vandaele van Cultuurcentrum Evergem een sociaal-artistiek project uit rond het verdwijnen van de wijk Zandeken. Samen met de bewoners van deze buurt werkten ze twee jaar aan een herinneringsdocument dat de wijk Zandeken op een integere en doorleefde manier in beeld brengt. Het verdwijnen van de wijk Zandeken is niet bepaald een luchtig thema. De onteigeningen van deze wijk, omwille van de komst van het nieuwe Kluizendok waren onomkeerbaar. Alle inwoners van de wijk Zandeken moesten en moeten hun huis en leefplek verlaten. De manier waarop de bewoners afscheid moesten nemen van hun wijk, de herinneringen aan Zandeken maar ook de toekomst staan in dit sociaal-artistiek project centraal.
‘Ik hou ervan om onder de bewoners van Zandeken te zijn. Ik tracht te voelen wat de gedwongen verhuis voor de bewoners betekent en tracht hun kijk en visie rond dit vertrek en afscheid in beeld te zetten’, zegt cineast en artistiek leider Koenraad Deblauwe. ‘Het boeit me om de mensen van Zandeken op een spontane manier te leren kennen en hun beleving van de werkelijkheid rondom Zandeken in beelden trachten te vatten. Daarom spreekt de productie van een sociaal-artistieke documentaire me sterk aan. Terwijl ik zoek naar bewegende beelden, vult mijn collega – fotografe Evy Menschaert – onze zoektocht sterk aan met haar oog voor details. In haar werk ontstaan beelden die inzoomen op details. Door haar foto’s kunnen we ervoor zorgen dat de herinneringen van de bewoners van Zandeken kunnen worden bewaard en doorgegeven.’
De samenwerking tussen CC Evergem en Victoria Deluxe is een vervolg op de fel gesmaakte muziektheaterproductie ‘Calcutta’ in Sleidinge. Samen engageerden ze zich om de onteigening aan te wenden om met de bewoners van Zandeken een sociaal-artistiek project op te zetten, dat deze pijnlijke en bijzondere gebeurtenis vanuit meerdere perspectieven documenteert.
In de eindfase van dit project werd in de Erfgoedcel Meetjesland een derde sterke partner gevonden. Hun steun maakt het mogelijk om Zand erover?! een bredere uitstraling en een duurzamer karakter te geven, in de vorm van een publicatie en een website over Zandeken, die in het voorjaar van 2008 zullen gepresenteerd worden. Ook bieden ze ons de mogelijkheid om de tentoonstelling en de documentaire regionaal te tonen.
Met de uitbreiding van de Gentse Haven wordt de Evergemse wijk Zandeken dus onherroepelijk van de kaart geveegd. Victoria Deluxe en Cultuurcentrum Evergem i.s.m. Erfgoedcel Meetjesland presenteren tussen 7 en 16 december 2007een documentaire en tentoonstelling die het verhaal van deze wijk vertellen vanuit de invalshoek van de (ex-) bewoners. De documentaire en de tentoonstelling focussen daarbij op de vraag naar hun beleving van ‘Zandeken’ en wat zij bewaard willen zien voor het nageslacht. Ook hun toekomstperspectieven en de herhuisvesting maken onderdeel uit van deze presentatie.